Rosnące wymagania rynku oraz restrykcyjne normy budowlane sprawiły, że beton to już nie tylko cement, kruszywo i woda, ale także różnego rodzaju domieszki i dodatki. Domieszki to substancje, które są dodawane w czasie wykonywania mieszanki betonowej. Ich masa nie powinna stanowić więcej niż 5% masy cementu. Celem stosowania domieszek jest modyfikacja samej mieszanki betonowej, stwardniałego betonu – lub zarówno mieszanki, jak i betonu, który już związał.
Klasyfikacja domieszek do betonu
Domieszki do betonu klasyfikowane są ze względu na skutki modyfikacji właściwości betonu. Decydujący w klasyfikacji jest główny kierunek działania. Jeśli domieszka modyfikuje więcej właściwości na raz, traktowana jest jako domieszka wielofunkcyjna, kompleksowa. Plastyfikatory zwiększają ciekłość mieszanki, dodatkowym efektem działania jest wzrost wytrzymałości na ściskanie w stałej konsystencji. Często wykorzystuje się je do poprawienia właściwości betonu posadzkowego, drogowego i przeznaczonego do produkcji kostki brukowej. Superplastyfikatory dodatkowo obniżają porowatość i poprawiają trwałość betonu. Stosowane są na przykład do betonów samozagęszczalnych, natryskowych i fibrobetonów. Domieszki napowietrzające poprawiają mrozoodporność, ale obniżają wytrzymałość na ściskanie. Do betonów układanych pod wodą często stosuje się domieszki zwiększające więźliwość wody, zwiększają one spoistość mieszanki i poprawiają trwałość warstwy wierzchniej. W użyciu mamy także mieszanki przyspieszające i opóźniające wiązanie, przyspieszające twardnienie, uszczelniające i kompleksowe, które łączą kilka efektów działania, na przykład opóźniająco-upłynniające lub napowietrzająco-upłynniające – dowiadujemy się w laboratorium betonu Hydrobudowa-1 z Warszawy.
Redukcja wody i napowietrzenie
Najczęściej stosowane domieszki do betonu to plastyfikatory, superplastyfikatory i domieszki napowietrzające, na których skoncentrujemy się w tym rozdziale. Główny cel stosowania plastyfikatorów i superplastyfikatorów to zapewnienie odpowiedniej konsystencji bez konieczności zwiększania zawartości wody. Zbyt duża ilość wody może obniżyć wytrzymałość i trwałość betonu. Dzięki tym domieszkom poprawiamy urabialność przez zwiększenie ciekłości mieszanki betonowej. Jednocześnie zwiększamy wytrzymałość betonu przy niezmienionej zawartości cementu. Zmniejszamy ilość wydzielanego ciepła, ponieważ używamy mniej cementu na projektowaną klasę wytrzymałości betonu. Domieszki napowietrzające natomiast tworzą w mieszance zamknięte pęcherzyki powietrza. Pęcherzyki są równomiernie rozmieszczone w stwardniałym betonie – tworzą mikropory. Korzystnie wpływa to na mrozoodporność betonu. Przed zastosowaniem więcej niż jednej domieszki, zawsze należy upewnić się, czy są one ze sobą kompatybilne i będą dawały pożądany efekt w układzie z cementem.
